De ministers van de drie partijen hebben vanaf vrijdagochtend half twaalf overlegd over de kabinetsruzie over de toekomstige Nederlandse rol in Afghanistan. Het CDA wilde verder in de provincie Uruzgan, de PvdA wilde per se vrijdag besluiten dat die optie van tafel zou gaan. De PvdA wilde dat het kabinet het definitieve nee zou overbrengen aan de NAVO.
Escalatie
De al maanden aanwezige onenigheid tussen CDA en PvdA over Uruzgan escaleerde deze week toen vicepremier en PvdA-leider Wouter Bos meldde dat de PvdA-ministers definitief een streep door Uruzgan wilden halen. Dat was tegen het zere been van het CDA dat de optie nog serieus wilde onderzoeken, zoals eerder in het kabinet was afgesproken.
Vertrouwen
In een korte verklaring zei Balkenende na afloop van het kabinetberaad dat "een vruchtbaar pad ontbreekt waarmee het kabinet verder zou kunnen gaan". Hij zegt onderzocht te hebben of het vertrouwen kon worden hersteld. "Voor minderheid in het kabinet bleek dit brug te ver."
Balkenende, die na zijn verklaring geen vragen beantwoordde, zei het moment niet geschikt te vinden om over de schuldvraag te praten.
Rouvoet
Vicepremier André Rouvoet (ChristenUnie) noemt de val van het kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie ''een bittere teleurstelling''. Hij zei ''intens verdrietig'' te zijn dat het niet gelukt is om met de PvdA een oplossing te vinden voor het conflict.
Rouvoet gaat met een ''waardeloos gevoel'' huiswaarts. Vorige week nog zei hij dat hij zich wezenloos zou schamen als het kabinet het in deze tijd niet redt. ''We zijn er niet uitgekomen met z'n drieën. Dat is pijnlijk genoeg'', zei Rouvoet. Een schuldige voor de val van het kabinet wilde hij niet aanwijzen.
Rouvoet is verdrietig over de uitkomst. Het werk waaraan het kabinet drie jaar geleden is begonnen, had hij graag afgemaakt. ''De missie was nog niet klaar.''
Verhagen
Ook minister Maxime Verhagen (CDA) van Buitenlandse Zaken, een van de hoofdrolspelers in de crisis, uitte na afloop zijn teleurstelling. Op Twitter schreef hij dat de "wil ontbrak om alle oplossingen te bekijken en de beste eruit te kiezen." Hij noemt dat "slecht voor Nederland".
Bos
Geflankeerd door alle PvdA-bewindslieden en een aantal prominente partijleden legde vicepremier Wouter Bos later op de vroege ochtend een korte persconferentie op zijn ministerie van Financiën.
Volgens Bos heeft de PvdA de hele dag gevochten om geloofwaardig besluit te kunnen nemen, maar is het kabinet daar niet in geslaagd.
Daarbij was voor Bos het kabinetsbesluit uit 2007 om de missie niet te verlengen, het uitgangspunt.
Politieke realiteit
Bos wees er op dat voor een verlengd verblijf in Uruzgan geen parlementaire meerderheid bestaat. Daarom kon dat voorstel ook geen rol spelen in het kabinet, meende hij. Bos verweet voormalige coalitiegenoten CDA en ChristenUnie te weigeren "die politieke realiteit onder ogen te zien."
Bos gaat ervan uit dat er nog voor de zomer verkiezingen worden gehouden. Dan kan er mogelijk nog voor Prinsjesdag in september een nieuw kabinet aantreden. Bos zei ook dat hij politiek leider wil blijven van de PvdA en bij verkiezingen opnieuw lijsttrekker wil zijn.
Balkenende heeft er in minder dan 8 jaar tijd 4 kabinetten door heen geknald. Hoogste tijd dat die brave knul van zijn troon wordt gegooid.
I pulled over to the side and felt no time
Off the highway with the landscape aglow
Still not sure what we were trying to find
I only know we went home
Ik ben vooral benieuwd hoe het nu gaat met de verkiezingen en het vormen van de coalitie. Verhagen zal wel niet veel beter zijn dan Balkenende, maar echt slechter dan de afgelopen paar jaar kan haast niet.
Aangezien het CDA en de PvdA nu niet meer echt door één deur kunnen vraag ik me af of ze samen in een coalitie willen, dat wordt nog wat.
Misschien krijgen we wel een progressief kabinet voor de verandering, maar misschien denk ik te utopisch.
Uitgegeven: 20 februari 2010 04:48
Laatst gewijzigd: 20 februari 2010 10:18
DEN HAAG - SP-leider Agnes Kant wil zo snel mogelijk verkiezingen nu het kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie is gevallen.
''Het is goed dat de kiezers nu de kans krijgen te kiezen'', zei ze zaterdagochtend vroeg in een eerste reactie.
Het huidige kabinet was volgens Kant onhoudbaar. ''De laatste weken al helemaal'', zei ze. ''Ik ben blij dat het woord nu aan de kiezer is, want we staan voor moeilijke keuzes.''
Moedig
De PvdA is moedig om uit het kabinet-Balkenende te stappen. Zo luidde de eerste reactie van Femke Halsema, fractievoorzitter van GroenLinks, zaterdagmorgen. ''Maar het zal de partij ook van de macht vervreemden. Een PvdA/CDA-coalitie lijkt voor lange tijd van de baan. Dit heeft grote gevolgen voor de toekomst'', aldus Halsema.
Volgens haar is dit kabinet vanaf het begin zwak, onbestemd en visieloos geweest. ''Wat ook niet hielp was een zwakke en stuurloze premier die heel dikwijls 'erbij zat en ernaar keek' terwijl zijn ministers vechtend over straat gingen. Met het gebrek aan visie en leiderschap kreeg onderling wantrouwen alle ruimte.''
Wilders
PVV-leider Geert Wilders heeft zaterdagmorgen verheugd gereageerd op de val van het kabinet-Balkenende. ''Lang gehoopt, toch gekomen. De vlag kan uit. Dit slechtste kabinet ooit verdiende het niet nog een dag langer te regeren'', aldus Wilders.
Volgens de leider van Partij voor de Vrijheid excelleerde dit kabinet ''vooral in het breken van records op gebied van de massa-immigratie''. ''Het schaadde de economie, verhoogde de belastingen, steunde de islam en rolde vechtend over straat'', stelde Wilders.
Hij concludeert dat Nederland "verlangt naar een nieuw kabinet dat de problemen aanpakt, zoals de criminaliteit, de economische crisis en de massa-immigratie. Eindelijk mag de kiezer zich uitspreken. De Partij voor de Vrijheid is er klaar voor.''
Pechtold
Dat het kabinet zou vallen, was volgens D66-leider Alexander Pechtold onontkoombaar. Hij vindt dat zowel PvdA als CDA blaam treft: ''Waar twee vechten, hebben twee schuld'', reageert hij zaterdagochtend in alle vroegte op de val van het kabinet.
Volgens Pechtold was het vertrouwen tussen de ministers al weken verdwenen. ''In deze tijd van economische crisis wordt Nederland nu verlost van voortdurende ruzie en gebrek aan leiderschap binnen het kabinet.''
Hij constateert een gebrek aan daadkracht. ''Alle belangrijke vragen werden uitgesteld en vooruit geschoven. Nederland heeft drie jaar verloren door een gebrek aan ambitie van dit kabinet.''
Rutte
Fractievoorzitter Mark Rutte vindt dat CDA en PvdA evenveel boter op het hoofd hebben als het gaat om de vraag wie schuld heeft aan de val van het kabinet.
''Hoe diep kun je zinken zeg ik in de richting van Bos om Uruzgan onderdeel te maken van de verkiezingscampagne? Hoe kun je het laten gebeuren als Verhagen om Nederland zo in zijn hemd te laten staan in het buitenland? En wat bezielt de premier van normen en waarden, die dit allemaal heeft geaccepteerd?'', vroeg Rutte zich af.
Verspilling
Volgens hem heeft de regering nooit geregeerd. ''Het was een verspilling van tijd. Het kabinet begon met grote pretenties. Ze zouden het beter gaan doen, maar er is geen deuk in een pakje boter geslagen. Eerst honderd dagen op tournee, vervolgens de crisis ontkend om uiteindelijk de crisis weg te delegeren aan twintig commissies.''
Rutte vindt dat er nu snel verkiezingen moeten komen, ''gevolgd door een snelle formatie en een kabinet dat het economisch herstel ter hand kan nemen''.
SGP
De SGP vreest dat de val van het kabinet veel schade veroorzaakt. ''Gezag en geloofwaardigheid zijn de allergrootste verliezers.''
De SGP vindt de gang van zaken in de afgelopen weken en dagen ''beschamend''. Volgens de partij lijkt het er veel op dat het kabinet is gesneuveld als gevolg van diep wantrouwen en politiek avonturisme.
''De schade is enorm. Eerst en vooral slaat dat neer op het kabinet en de hoofdrolspelers zelf, maar in feite zal heel politiek Den Haag hier de wrange vruchten van plukken.''
Partijbelang
Tweede Kamerlid Rita Verdonk van Trots op Nederland gaf kort na de val van het kabinet via Twitter haar eerste reactie. ''Wantrouwen is geen basis om het land te regeren'', stelde ze. ''Eigenbelang is voor de PvdA belangrijker dan het landsbelang'', twitterde ze even daarna.
Oh het kan veel slechter dan het afgelopen jaar, waar ik zeker niet op zit te wachten is een Cda, pvv, vvd kabinet! Dat is zeker minder prettig nog dan wat we nu hadden =/
En cda en pvv zijn groot op dit moment..dus erg onstrategisch om juist nu het kabinet te laten klappen =/
Woonplaats: Op een postzegel, op een brief onderweg naar Lapland.
Ja het kan twee kanten op, of het is iets met de PvdA of iets met het CDA, iets met het CDA zal gelijk flink rechts worden.
Maar het is nog maar de vraag of de PVV met Wilders al hun praatjes waar kunnen maken, misschien eindigt dat ook wel in zo'n fiasco zoals met de LPF, dat hoop ik tenminste. Ik geloof niet zo dat ze het allemaal voor elkaar krijgen wat ze beloven.
Bovendien zijn een aanzienlijk percentage van PVV stemmers mensen die met enige regelmaat blowen, terwijl de PVV alles wat met coffeeshops en wiet te maken heeft weg wilt hebben, ze willen brave hardwerkende mensen. Ik vind dat wel ironisch.
Het kan geen 2 kanten uit omdat de pvda nooit de grootste zal zijn en de partijen die de grootste zijn zullen niet meer met de pvda willen regeren. Dus vergeet dat maar. Cda weer met pvda? De Cda zal er voor bedanken. De pvv met de cda. Pvv zal er voor bedanken. Cda zal zeker weer regeren gezien hun aantal kiezers de vraag is alleen met wie? Maar pvda zal uitgesloten worden en dus een heel rechts kabinet.
Beste van die zou nog zijn Cda vvd d66 dat zou nog gaan.
Woonplaats: Op een postzegel, op een brief onderweg naar Lapland.
Bos heeft zijn doel niet bereikt lol want Cda is nog steeds in de peiling de grootste! Aanhangers van de Cda hebben de Cda helemaal niet laten vallen, bij maurice de hond zijn peiling verloren ze 1 stem, das niks. En denk niet dat cda of rechts kabinet met pvda wil regeren. Pvv is erg groot ook en cda heeft al gezegd een regering met pvv niet uit te sluiten. Pvda heeft een slag gewonnen maar de oorlog verloren vrees ik.
Woonplaats: Op een postzegel, op een brief onderweg naar Lapland.
Oke ja, het is waar dat de PvdA waarschijnlijk niet meer erg groot zal zijn. CDA en PVV zullen de grootste zijn. Maar gelukkig heeft D66 ook een hoop zetels in de peilingen.
Het zal erg rechts zijn maar het zal me nog benieuwen hoe de PVV het gaat doen met zo veel leden in de kamer, ze doen allemaal Wilders na. En zoals die journalist een tijd geleden naar buiten had gebracht boterde het intern ook niet echt tussen de leden, ik hoop er gewoon op dat ze er niks van bakken.
Uitgegeven: 21 februari 2010 11:00
Laatst gewijzigd: 21 februari 2010 11:20
DEN HAAG - De PvdA trekt kiezers met de ruzie met het CDA over Uruzgan en de val van het kabinet zaterdagochtend. In de peiling van Maurice de Hond stijgt de PvdA van Wouter Bos van vijftien naar negentien zetels.
Onder alle ondervraagden gemeten, is minister Camiel Eurlings van Verkeer zelfs populairder. Wouter Bos heeft andere kopstukken in zijn partij in populariteit nu wel ruim achter zich gelaten.
Onder kiezers van alle partijen gemeten wil 16 procent Balkenende terug als premier. 21 procent wil Bos als volgende premier.
SP
De SP verliest bij De Hond twee zetels, met name rechtstreeks aan de PvdA. Verder wint de VVD een zetel (komt op 23 in de peiling) en verliest de PVV van Geert Wilders er een (komt op 24 in de peiling). In de peiling is het electorale landschap verder gefragmenteerd. Vijf partijen (CDA, PVV, VVD, D66 en PvdA) staan nu binnen een marge van zeven zetels van elkaar.
Ongeveer 62 procent van de ondervraagden vindt het niet erg dat het kabinet is gevallen. Alleen CDA- en ChristenUnie kiezers vinden dat in meerderheid wel. De schuld wordt in gelijke mate gelegd bij PvdA en CDA.
Herstellen
De Hond concludeert uit de peiling dat het PvdA zich door de val van het kabinet zo kort voor de gemeenteraadsverkiezingen lijkt te herstellen. Het CDA doet dat niet, bovendien is de electorale positie van het CDA verzwakt.
Ook blijkt uit de peiling dat de onrust onder het electoraat groot is. Als er nu landelijke verkiezingen zouden zijn gehouden, zouden 76 zetels van partij wisselen, ten opzichte van de verkiezingen van eind 2006.
Steekproef
De peiling van De Hond wordt via internet gehouden, deze week onder 6500 Nederlanders, van wie drieduizend ná de val van het kabinet, uit een steekproef onder ruim 40.000 personen die zich ooit voor zijn panel hebben aangemeld.
Als deelnemers de vraag voorgelegd krijgen op wie ze nu zouden stemmen, zien ze eerst hun oude keus voor zich. Zo worden de veranderingen in stemgedrag per individu geregistreerd.
Als het een CDA + PVV kabinet wordt zal het wel weer zo'n zooi worden want die twee kunnen ook niet met elkaar opschieten voor zover dat de afgelopen paar jaar is gebleken. Dus als dat wel gebeurd valt het misschien wel opnieuw.
I pulled over to the side and felt no time
Off the highway with the landscape aglow
Still not sure what we were trying to find
I only know we went home
